Jicht
Jicht is een reumatische aandoening waarbij u last heeft van plotselinge aanvallen van gewrichtsontstekingen. De ontsteking wordt veroorzaakt door urinezuurkristallen en geneest meestal binnen één tot drie weken. Dit kan echter weer terugkomen. Vaak ontstaat het in het gewricht van de grote teen, maar kan ook in andere gewrichten optreden. Maar één op de tien mensen, met een verhoogd urinezuurgehalte in het bloed, krijgt jicht en het is niet bekend waardoor iemand een verhoogd urinezuurgehalte in zijn bloed heeft. Jicht komt vaker voor bij mannen boven de 40 jaar en treft alleen in uitzonderlijke gevallen kinderen. Daarnaast hebben mensen met jicht een verhoogde kans op hart- en vaatziekten.
Een aanval van jicht ontstaat in één dag, waarbij u heel veel pijn krijgt in een gewricht. De klachten van jicht zijn:
- Plotselinge pijn, die steeds erger wordt en vermindert na een aantal dagen.
- Zwelling.
- Rode, glanzende huid.
- Schilferende, jeukende huid.
- Moeite met het bewegen van het gewricht.
- Koorts.
- In sommige gevallen ontstaan nierstenen.
Sommige mensen hebben last van kleine witgele knobbeltjes onder de huid (jichtknobbels). Dit zijn ophopingen van urinezuurkristallen en kunnen geen kwaad. Als deze opengaan, lijkt het vocht een beetje op tandpasta.
Voeding, alcohol en medicijnen tegen hoge bloeddruk lijken geen factor te zijn voor jicht. Vroeger werd gedacht dat jicht kwam door het drinken van alcohol of frisdrank of door het eten van voeding met veel purine erin, zoals nieren, vis, wild en gevogelte. Uit onderzoek is gebleken dat hier te weinig bewijs voor is. U kunt de volgende dingen doen als u last heeft van jicht:
- Als u veel pijn heeft door jicht, kan het fijn zijn om uw been wat hoger te leggen.
- Mocht het gewricht warm aanvoelen, kan koelen prettig zijn. Wikkel dan het ijs in een theedoek, zodat de huid niet bevriest.
- Bewegen kan zeker geen kwaad en kan helpen voorkomen dat uw spieren stijf worden. Zodra uw klachten verminderen, is het goed om meer te gaan bewegen. Doordat uw spieren minder stijf worden, kan de pijn op den duur verminderen. Zware of langdurige belasting kunt u aan het begin beter vermijden.
- Let ook op dat u gezond blijft eten.
Bij een aanval van jicht helpen prednisolon en NSAID’s (zoals diclofenac, naproxen en ibuprofen) goed tegen de pijn. Een andere mogelijkheid is colchicine. Als het medicijn helpt, moet u er mee stoppen als de klachten helemaal weg zijn. Wel kunnen NSAID’s vervelende bijwerkingen hebben, zoals maagklachten en vermindering van werking van andere medicijnen. Voordat u deze medicijnen gebruikt, moet u dit eerst overleggen met uw huisarts/apotheek in de volgende gevallen:
- Als u maag-, darm-, hart-, vaat- of nierproblemen heeft.
- Als u ouder bent dan 60 jaar.
- Als u andere medicijnen gebruikt.
- Als u ooit een allergische reactie heeft gehad na een NSAID.
De huisarts kan u ook prednisolon voorschrijven, dit gebruikt u vijf dagen. Als het medicijn helpt, maar na vijf dagen de klachten niet over zijn, moet u het medicijn door blijven slikken tot en met de tiende dag. Prednisolon kan soms hoofdpijn, duizeligheid, rusteloosheid en slaapproblemen geven. Als NSAID’s en prednisolon niet helpen binnen drie tot vijf dagen, kan colchicine eventueel de pijn verminderen en de ontsteking remmen. U krijgt twee tot drie keer per dag een tablet tot de pijn is verdwenen. Stop met het nemen van colchicine als de klachten na drie dagen nog niet zijn verminderd en stop direct als u klachten krijgt als een branderig gevoel in de keel, misselijkheid, buikkrampen, diarree, of als u kleine rood/paarse vlekjes in de huid ontdekt. Dat zijn tekenen dat uw lichaam colchicine niet verdraagt. Neem dan direct contact op met uw huisarts. Als bovenstaande tabletten niet helpen, of als u ze niet mag gebruiken, dan kunt u een injectie met corticosteroïden in het gewricht krijgen. Hiermee wordt de ontsteking in het gewricht geremd. Dit helpt meestal binnen 24 uur. De werking kan ongeveer drie maanden aanhouden. Soms kunnen de klachten gedurende 48 uur na de prik kortdurend verergeren. Dit gaat vanzelf over.
Contacteer uw huisarts als u voor het eerst verschijnselen krijgt die op jicht lijken. Uw huisarts herkent jicht vaak al aan uw klachten en zal dan uw gewricht onderzoeken. Soms is er een bloedonderzoek nodig, dan wordt de urinezuurwaarde bepaald. Bij jicht is deze waarde meestal verhoogd.
Neem direct contact op met de huisarts als een gewricht pijnlijk, dik en warm is, u zich ziek gaat voelen en/of als u koorts krijgt.
Jicht geeft een verhoogde kans op hart- en vaatziekten. Bespreek met uw huisarts of er controle nodig is van uw bloeddruk, bloedsuiker, gewicht, nieren of cholesterolgehalte.